23 мај 2025 г.
НУ Библиотека „Григор Прличев“ денеска одржа пригодна свеченост посветена на 24 мај Денот на сесловенските просветители Кирил и Методиј. Тоа е денот на кој започнала Моравската мисија.
Среде времето кога светлината се бореше со сенките на незнаењето, двајца браќа, родени под сводовите на Солун, тргнаа по патот што Бог им го напиша со златни букви. Кирил – ученик на зборот, тивок мудрец со срце што гореше за вистината. Методиј – цврст како карпа, спокоен и длабок како море во утро без бран.
Не носеа мечеви, не се фалеа со сила. Нивното оружје беа буквите – мали искри што палеа умови и срца. Од нивните раце се роди Глаголицата, светлински патоказ за еден народ што чекаше да проговори со свој глас. Гласот што не е туѓ, гласот што не моли, туку пее, рече меѓу другото директорката на библиотеката Кристина Трпеска и додаде:
– По повод Денот на словенските просветители, кој се чествува секој 24 мај, се потсетуваме на важните придобивки од делото на словенските рамноапостоли, светите Кирил и Методиј. Нивната мисија е од огромна важност за сиот словенски свет, а неоспорни се и универзалните вредности на нивниот предизвик.
Најзначајната мисија за браќата е Моравската мисија, за која специјално ја создале глаголицата, посебна азбука според јазикот што го зборувале Словените, составена од 38 букви. Превеле дел од Библијата на словенски јазик и неколку богослужбени книги на словенски и заминале во Велика Моравија.
Нивната дејност наишла на силен отпор од германските свештеници, кои жестоко се бореле против воведувањето на словенскиот јазик во богослужбата и против глаголското писмо.
Веста за мисионерите во Моравија стигнала и до папата Никола Први, па двајцата браќа тргнале кон Рим, на средба со папата.
За делото и големината на браќата Константин и Методиј дознал и кнезот Коцел од Панонија (Панонска мисија), кој ги повикал браќата да им помогнат на панонските Словени против германизацијата. Константин и Методиј останале во Панонија 6 месеци и во тој период ги ширеле христијанството и писменоста кај тамошното население.
Оттаму преку Венеција отпатувале за Рим.
Во Рим браќата биле примени од папата Адријан Втори. Нему му ги предале моштите од папата Климент Први. Поради мудроста и пожртвуваноста на Константин и Методиј, поради нивната мисија за ширење на христијанството и поради честа што му ја направиле на починатиот папа Климент, Адријан Втори го ракоположил Константин за свештеник, а неговите ученици за презвитери и ѓакони. На Константин му било дозволено да изведе богослужба на словенски јазик, црковните книги што биле преведени на словенски јазик и писмо биле оставени на поклонение во еден од римските храмови, а преводот на Библијата бил осветен од папата, кој дозволил во Велика Моравија и во Панонија да се одржува богослужба на словенски јазик.
Празникот е во чест на Св. Кирил и Св. Методиј, основачите на првата словенска азбука – глаголицата. Денот на македонските светители е прогласен за државен празник од. Во 11 век Црквата го прогласила 24 мај (11 мај по стар стил) за ден на светите просветители Кирил и Методиј. Денот во Македонија првпат бил одбележан на 11 мај 1860 година во црквата Св. Богородица во Скопје.
Годинава од нашата книжевна историја одбележуваме неколку светли настани: 195 години од раѓањето на нашиот патрон Григор Прличев и 195 години од раѓањето на поетот и преродбеник стружанецот Константин Миладинов.
Учениците од средното училиште „Св Кирил и Методиј “ Стефанија Алачкоска, Андреј Андреески и Матеј Христовски рецитираа песни од Константин Миладинов.
Директорката Трпеска на директорот на СОСУ „Св зКирил и Методиј“ , Ристе Јанкуоски симболично му подари членска картичка со која наскоро 110 ученици од прва година во ова училиште ќе бидат зачленети и една година бесплатно ќе зајмуваат книги.
Македонија одбележува 80 години од кодификацијата на македонскиот јазик.„Како македонски мисионери имаме семакедонска, национална и човечка должност да го чуваме, негуваме, сакаме, развиваме, проучуваме, промовираме и обновуваме македонскиот јазик, оти без нас не ќе живее, ниту ние ќе бидеме Македонци без него“. Во таа чест Библиотеката го промовира и новиот визуелен изработен од страна на графичкиот дизајнер и типограф Ласко Џуровски.
Во осуство на авторот присутните го видоа кусото интервју со Џуровски во кое тој подробно во разговор со Милчо Јованоски ја објаснува идејата и примената на новиот дизајн.
НУ Библиотека
