Најновата книга од Мишо Јузмески (Истражи го Охрид) / Explore Ohrid

2 декември 2020 г.

Книгата е осма по ред во авторство на Јузмески и прва негова книга објавена директно на англиски, без претходно да била објавувана на македонски јазик.

Книгата е туристички водич, ( 240 страници) но она што ја прави посебна е во тоа што Јузмески овде ја претставува општината Охрид во целина како единствен туристички производ. Тука се претставени сите охридски цркви, џамии, музеи, јавни институции и урбани заедници, а посебен простор им се посветува на руралните населби со што книгата треба да одигра голема улога во развојот на селскиот и културниот туризам.  Додека светска пракса е авторите да сугерираат што да се посети, Јузмески во својата книга со големата и разнолика понуда остава на читателот да оцени што е интересно за него и како да дојде до културните и природните знаменитости.

Во преговорот Јузмески вели: – Ова е прв сеопфатен водич за патувања за градот Охрид и околината во границите на Општина Охрид. Тој ќе им служи и на патниците кои го посетуваат Охрид за кратко време и на оние кои планираат да останат со месеци или години.

Колку што знам, досега, првиот обид за туристичко претставување на градот Охрид и Охридското Езеро беше во 1887 година кога туризмот, како што го познаваме денес, не постоеше. Во тоа време, освен неколку авантуристи и научници, сите други посетители биле трговци и службеници на Отоманската империја. Под овие околности, Климент Заров подготви и отпечати мапа на градот Охрид и Охридското езеро. Во меѓувреме, разни странски уметници го посетија Охрид. Тие направија бројни фотографии и цртежи кои денес имаат извонредно документарно значење, но без големо влијание кај масите во времето кога првично беа произведени. Во овој контекст, цртежите на англискиот Едвард Лир (1812–1888), и фотографиите на унгарскиот др. Јозеф Секели (1838–1901), Французинот Аугуст Леон (1857–1942) и Германецот Курт Хилшер (1881–1948) се примери.

Меѓувоениот период ги означува првите обиди да се патува до Охрид за задоволство, со акцент на пливање или едрење по езерото. Значителното зголемување на развојот на туризмот е поврзано со втората половина на минатиот век и во тој период се појавија првите туристички водичи. Нивната најзабележителна карактеристика беше прекумерниот акцент на квалитетот на хартијата и фотографиите, додека текстот беше ограничен на описот на стариот град каде доминираат неколку средновековни цркви. Овој тренд се одржува до почетокот на 21 век.

Со ова издание што го држите во рацете, имам намера од темнината на непознатото да ги извадам сите оние места во Општина Охрид кои досега беа скриени. Вклучувањето на светски познати споменици на културата е неизбежно, па не случајно значителен простор тука им е посветен на црквите Света Софија и Света Богородица Перивлепта и некои други средновековни цркви и манастири. Од друга страна, оваа книга ги посочува непосетените села кои треба да им се отворат на патникот со нивните засега непознати атракции. Исто така, се наведени сите цркви и џамии и други места кои може да бидат интересни за посета. Понатаму, тука се дадени примарни информации за Република Македонија, како и практични совети што ќе го направат вашиот престој во Охрид попријатен. На крајот на краиштата, се даваат предлози за еднодневни патувања до најпознатите и други достапни места со интерес.

Ми требаше скоро една година за да ја создадам оваа книга. За цело време, покрај тоа што ја дизајнирав и пишував книгата, поминав многу време во истражување и верификување на долгогодишно знаење. Имав поддршка од моите пријатели во текот на целиот процес на креирање на овој водич. Мојот холандски пријател со фризиско потекло, професионалниот преведувач Риц А. Молема, ми даваше предлози за тоа како би изгледала книгата и за нејзината иднина на пазарот на книги. Улогата на уредникот е исклучително важна: Џејн Симпсон ги разгледа сите страници, барајќи најмали пропусти и давајќи предлози во насока на подобрување на текстот и целокупниот изглед на книгата; благодарам Џејн!

Посебна благодарност до моите синови Мартин и Павел кои беа мојата главна инспирација за создавање на ова дело, вели Јузмески.

Издавач на книгата е  нашата НУ Библиотека „Григор Прличев“, Охрид.  Со години постои соработка помеѓу авторот и Библиотеката која досега има издадено неколку негови книги.

Уредник на книгата: Џејн Симпсон која својата љубов кон Македонија ја има докажано и со тоа што пред неколку години засекогаш ја напушти родната Англија и се пресели во стариот дел на Охрид.

Поддржувачи: проектот за издавање на книгата Explore Ohrid финансиски го поддржаа Агенцијата за промет со недвижности „Капитал“ на Наташа Спасеска Цветкоска од Охрид и преведувачкото биро Ritz Mollema Translations Ltd од Малта кое исто така понуди бесплатна помош за холандскиот и германскиот превод на книгата кои би требало да бидат издадени следната година.

НУ Библиотека