31 јануари, 2021 г.
Вчера во Охрид на 88 годишна возраст почина проф. д-р Стојан Ристески, унив. професор, културно-национален и јазично-литературен историчар, филолог и публицист. Преку своите научно-истражувачки трудови ја промовираше и афирмираше засебноста и посебноста на македонскиот јазик како во научен поглед, така и во процесот на функционирање на јазикот во практика.
Роден е на 2 ноември 1932 година во с. Лешани, Охридско. Со основно образование се стекнувал во Лешани, Белчишта и Охрид. Во Битола завршил учителска школа, а во Скопје завршил Виша педагошка школа и Философски факултет (група Историја на книжевностите на народите на Југославија). На 30 јуни 1975 година докторирал на Философскиот факултет во Нови Сад со тезата “Книжевното дело и живот на Радослав К. Петкоски“.Ш1Ќ
Д-р Стојан Ристески работел во основните училишта во селата Оровник, Злести и Требеништа, како и во учителската школа и во Гимназијата во Охрид(1960 – 1978); бил самостоен педагошки советник за македонски јазик (1978 – 1983). Од 1983 до пензионирањето во 1993 година бил професор по македонски јазик на универзитетите во Приштина и Ниш, а на Факултетот за туризам и угостителство во Охрид предавал Културно наследство и Култура на однесувањето.
Неговите дела освен што одразуваат значајни особености од развојот на македонскиот јазик, туку содржат и значајни податоци за културната историја на македонскиот народ, како и богат ономастички материјал.
- „Методија Патче“ (1974)
- „Дејан Војвода“ (1974)
- „Естреја Овадја Мара“ (повест, 1978; во скратена форма на еврејски јазик во Израел, 1984)
- „Жубори“ (стихозбирка, 1978)
- „Лазар Поп Трајков“ (1980)
- „Коста Абраш“ (1981)
- „Велгошти“ (1982)
- „Литературни испитувања“ (1983)
- „Прилози за писмените задачи и за литературниот јазик“ (1983)
- „Македонски текстови“ (1987)
- „Создавање на современиот македонски литературен јазик“ (1988)
- „Костурчанки“ (1988)
- „Две македонски судбини“ (1988)
- „Григор Прличев – нови страници“ (1989)
- „Оровник и Подмолје“ (1989)
- „Легенди и преданија за Свети Наум“ (1990)
- „Партизанскиот одред “Славеј““ (1990)
- „Народни приказни, преданија и обичаи кај Египќаните (Еѓупците) во Македонија“ (1991)
- „Една голооточка голгота“ (1991)
- „Една необјавена македонска граматика“ (1991)
- „Преспа под Албанија“ (1993)
- „Судени за Македонија“ (1993 / 1995 / книга 2, 1996)
- „Табу темата: Киселинов – Конески“ (1994)
- „Невините жртви Босилка и Стојанчо“ (1994)
- „Волино“ (1995)
- „Непробол“ (стихозбирка, 1995)
- „Голготата на Гоцевата внука Катерина“ (1997)
- „Литературно-фолклорни прилози“ (1999)
- „Навраќања на историски теми“ (2000)
- „Прилози за историјата на македонскиот јазик“ (2000)
- „Лешани“ (2000)
- „Невреме“ (раскази, 2000)
- „Стенографски белешки од Првата јазична комисија (2000)
- „Естреја“ (2001)
- „Моите кодоши“ (2001)
- „Голооточка исповед“ (2003)
- „Охридското Езеро и неговата заштита“ (2003)
- „Златните раце на Вангел Деребан“ (2003)
- „Војводата Аргир Маринче“ (2003)
- „Свештеникот Васил Попангелев“ (2003)
- „Верица“ (2004)
- „Пред карикатурата“ (2004)
- „Записи за Миќуновиќ“ (2005)
- „Охридски митрополиски кодекс“ (2005)
- „Вишенската црква Света Петка“ (2007)
- „Димитар Узунов“ (2007)
- „Манастирот Света Пречиста Кичевска“ (2007)
- „Си Свети (Сите Светии) од село Лешани“ (2007)
- „Белички светости“ (2008)
- „Прогонуван за идеја, Славе Циркоски“ (2008)
- „Воислав И. Илиќ: алка на две литератури, на две култури“ (2010)
- „Сеќавања за генералот Васко Карангелески“ (2011)
- „Библиографија“ (2012)
НУ Библиотека